คำว่า “บทความ” ตรงกับภาษาอังกฤษว่า “article” ซึ่งหนังสือ Webster New Word Dictionary อธิบายว่า คือข้อเขียน รายงาน หรือความเรียงเป็นส่วนหนึ่งของหนังสือพิมพ์ นิตยสาร หรือหนังสือเล่ม รากศัพท์เดิมมาจากคำว่า artus แปลว่า ข้อคิด หรือส่วนย่อย หมายถึงการแบ่งออกเป็นส่วนๆเพื่อให้เห็นได้เด่นชัด
รากกำเนิดมาจากภาษาลาติน artus แปลว่า ข้อต่อ หรือส่วนย่อยเพื่อให้ปรากฎออกมาแจ่มชัด
ภาษาพูดโดยทั่วไปจะเรียก “บทความ”
ถ้าเป็นข้อเขียนแสดงความคิดเห็นในนามหนังสือพิมพ์ เรียกว่า “บทความบรรณาธิการ” ตรงกับภาษาอังกฤษ “editorial”
บทความ มีลักษณะบางประการคล้ายคลึงกับการเขียนข่าวและเรียงความ เพราะเป็นการเขียนที่รวมการเขียนทั้งสองแบบดังกล่าวเข้าไว้ด้วยกัน กล่าวคือ “ข่าว” เขียนขึ้นเพื่อบอกข้อเท็จจริงว่าใคร ทำอะไร ที่ไหน เมื่อไร และทำไม โดยประมวลเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริงอย่างตรงไปตรงมา ทันต่อเหตุการณ์
กล่าวโดยสรุป บทความมีลักษณะดังต่อไปนี้
- เรื่องที่เขียนต้องเป็นเรื่องที่มีสาระ เป็นเรื่องจริง มีหลักฐานที่น่าเชื่อถือ เมื่ออ่านแล้วจะได้ความรู้หรือความคิดเพิ่มขึ้น
- ต้องนำเสนอทันต่อเหตุการณ์ หรือเรื่องที่เป็นปัญหา และมีความสำคัญเป็นพิเศษ
- ต้องมีส่วนที่เป็นทัศนะหรือความคิดเห็นของผู้เขียน โดยนำเสนอแนวคิดที่น่าสนใจ ชวนให้ผู้อ่านคิดตามหรือติดต่อ
- ควรใช้ภาษาให้น่าอ่าน และสร้างความสนใจ
- ความยาวของบทความควรสั้น กะทัดรัด เพื่อให้ผู้อ่านสามารถอ่านได้ในเวลาจำกัด